3.4 biliona dolarów na reindustrializację w latach 2025-2027

Według raportu Capgemini, 68% liderów przemysłowych widzi w reindustrializacji szansę na technologiczny skok, ale tylko 31% firm ma dziś wykwalifikowanych pracowników do jej realizacji. Capgemini przewiduje, że w sumie na proces reindustrializacji europejskie i amerykańskie firmy produkcyjne przeznaczą 3,4 biliona dolarów w ciągu 3 lat.

W tym artykule:

• dowiesz się dlaczego przedsiębiorstwa produkcyjne planują reindustrializację
• przeczytasz o wyzwaniach związanych z reindustrializacją
• poznasz dane od 1300 dyrektorów organizacji z Europy i Stanów Zjednoczonych

Na początek wyjaśnijmy pojęcia. Industrializacja jest procesem zwiększenia znaczenia  przemysłu w gospodarce danego kraju lub regionu. Wiąże się z rozbudowaniem infrastruktury przemysłowej, czyli budową nowych fabryk i zakładów produkcyjnych. Wpływa na migrację ludności do miast i zapewnienie wielu nowych miejsc pracy. Jednym z pozytywnych skutków jest przyczynianie się do dynamicznego wzrostu gospodarczego. Reindustrializacja to proces ponownego uprzemysłowienia gospodarki, czyli odbudowy lub rozwoju sektora przemysłowego w danym kraju lub regionie.

W obliczu globalnych zakłóceń, takich jak pandemia, zmiany geopolityczne czy gwałtowne zmiany w regulacjach rządowych, reindustrializacja stała się strategicznym narzędziem odbudowy przemysłu w Europie i USA. Gdy Chiny wstrzymały eksport półprzewodników w 2023 roku, Europa zrozumiała, że dywersyfikacja łańcuchów dostaw to nie opcja – to konieczność. Przedsiębiorstwa, kierując się potrzebą zwiększenia odporności łańcuchów dostaw, przywracania miejsc pracy, bezpieczeństwa technologicznego oraz osiągnięcia celów klimatycznych, inwestują miliardy dolarów w modernizację swoich operacji produkcyjnych. Poniższy artykuł prezentuje kluczowe wnioski z raportu Capgemini Research Institute, który analizuje obecne trendy i przyszłe wyzwania reindustrializacji.

Kluczowe czynniki napędzające reindustrializację przemysłu

Przenoszenie zakładów produkcyjnych bliżej głównych rynków zbytu służy przede wszystkich uniezależnieniu od łańcucha dostaw, a także bezpieczeństwu narodowemu – przede wszystkim w sektorze technologicznym.

Odporność łańcuchów dostaw

Pandemia oraz napięcia geopolityczne uwidoczniły, jak kruche są globalne łańcuchy dostaw. Siedem na dziesięć organizacji wskazuje odporność łańcuchów dostaw jako główny motor napędowy reindustrializacji. Przeniesienie produkcji bliżej rynków krajowych pozwala nie tylko ograniczyć ryzyko zakłóceń, ale również umożliwia szybsze reagowanie na zmienne warunki rynkowe, co przekłada się na większą elastyczność i konkurencyjność. Bliższa produkcji to też skrócenie procesu wprowadzania towarów na sklepowe półki.

Bezpieczeństwo narodowe

W obliczu rosnących napięć geopolitycznych, wiele krajów postrzega wzmocnienie krajowych możliwości produkcyjnych jako kluczowy element budowania bezpieczeństwa narodowego. Zwiększenie udziału produkcji krajowej w ogólnej strukturze przemysłowej pomaga zmniejszyć zależność od zagranicznych dostawców, co ma szczególne znaczenie w sektorach strategicznych – takich jak obrona, farmaceutyka, motoryzacja czy produkcja półprzewodników. Dzięki temu państwa mogą lepiej chronić swoje interesy ekonomiczne i polityczne.

Jakie wyzwania stawia reindustrializacja?

Choć 45% globalnych mocy produkcyjnych znajduje się dziś w krajach macierzystych, a do 2027 roku wskaźnik ten ma wzrosnąć do 49%, relokacja fabryk to nie proste przeciąganie linii produkcyjnej przez ocean. Finansowanie tego procesu to jedna strona medalu, drugą natomiast jest zwiększone zapotrzebowanie energetyczne, a także wykwalifikowani pracownicy.

Przemiany w strukturze produkcji

Firmy przenoszą produkcję na rynek krajowy (onshoring) lub do krajów sąsiadujących (nearshoring). Zmiana ta wynika z rosnących kosztów produkcji za granicą, wzrostu płac w dawniej tanich krajach oraz potrzeby zwiększenia kontroli nad całym łańcuchem wartości.

Przykłady globalnych liderów

Przykłady takich działań to inwestycje Intela w budowę gigantycznego kompleksu produkcyjnego w USA (Ohio), czy współpraca Forda z SK Innovation, które zamierzają wybudować fabryki akumulatorów w Tennessee i Kentucky. Te inicjatywy nie tylko przyczyniają się do wzrostu krajowej produkcji, ale także tworzą tysiące nowych miejsc pracy i wzmacniają konkurencyjność przemysłu. W Europie proces reshoringu najsilniej zaobserwowano w takich krajach, jak Luksemburg, Wielka Brytania, czy Francja.

Wzrost inwestycji w technologie cyfrowe

Organizacje z optymizmem patrzą na reindustrializację jako motor innowacji – 68% liderów branży wierzy, że działania te przyczynią się do rozwoju technologicznego. Inwestycje w technologie cyfrowe, takie jak automatyzacja oraz analityka danych, stanowią fundament współczesnych strategii produkcyjnych. Sztuczna inteligencja (AI), IIoT (Industrial Internet of Things), czy uczenie maszynowe (z ang. Machine Learning) to kolejne technologie zyskujące na popularności w środowiskach przemysłowych. W ciągu najbliższych trzech lat, według raportu Capgemini, udział organizacji wykorzystujących technologie cyfrowe w ponad 50% procesów ma wzrosnąć z 34% do 48% przedsiębiorstw. Firmy zdają sobie sprawę, że rozwój w tym kierunku umożliwi lepszą analizę danych, szybsze reagowanie na zakłócenia oraz zwiększanie efektywności operacyjnej. Technologie takie jak cyfrowe bliźniaki (digital twins) czy robotyzacja umożliwiają optymalizację procesów produkcyjnych, redukcję kosztów oraz zwiększenie wydajności.

Zatrudnienie i rozwój kompetencji pracowników, jako kluczowe wyzwanie relokacji zakładów

Inwestycje w reindustrializację niosą ze sobą wyzwanie związane z niedoborem wykwalifikowanej siły roboczej. Obecnie 72% organizacji uważa, że kluczowe będzie pozyskanie pracowników o zaawansowanych umiejętnościach cyfrowych, a prognozy zakładają wzrost ich udziału z 31% do 53% w ciągu najbliższych trzech lat.

TSMC (Taiwan Semiconductor Manufacturing Company) zainwestuje aż 65 miliardów dolarów w budowę trzech fabryk w Arizonie, jak ogłosiła firma w 2024 roku. Jednak największy problem w przypadku przeniesienia części produkcji chipów to brak wykwalifikowanej kadry. Z tego właśnie powodu wybudowanie fabryk będzie opóźnione i choć pierwsza z nich już działa to dwie następne nie zostaną uruchomione odpowiednio do 2028 i 2030 roku.

Rzecznik TSMC powiedział dla Arstechnica, że standardowo zajmuje im 2.5 do 3 lat wybudowanie zaawansowanej fabryki o podobnej skali. Budowa pierwszej z fabryk była opóźniona głównie, ze względu na „niewystarczającą liczbę wykwalifikowanych pracowników ze specjalistyczną wiedzą”.

Inicjatywy szkoleniowe i współpraca z instytucjami

Firmy inwestują w programy upskillingu oraz współpracują z uczelniami i agencjami rządowymi, aby sprostać wyzwaniom związanym z reindustrializacją. Przykłady publiczno-prywatnych partnerstw, takie jak European Battery Academy czy Manufacturing USA, pokazują, że inwestycje w rozwój kompetencji są kluczowe dla przyszłości przemysłu na rodzimych rynkach.

Modernizacja istniejących obiektów produkcyjnych

Jako obecnie najważniejszy cel rozwoju, 60% respondentów wskazuje na tzw. strategię „brownfield”, czyli modernizację istniejących zakładów, co pozwala na szybkie wdrożenie rozwiązań cyfrowych bez konieczności budowy nowych obiektów. 28% organizacji zmodernizowało swoje fabryki w 2023 roku, natomiast do końca 2025 roku planuje to zrobić aż 50% badanych.

Jak przyspieszyć reindustrializację?

Aby w pełni wykorzystać potencjał reindustrializacji, raport Capgemini Research Institute rekomenduje szereg kroków:

1. Strategiczna ocena i opracowanie planu
   Przeprowadzenie dogłębnej analizy wpływu czynników geopolitycznych, kosztowych oraz operacyjnych umożliwi stworzenie spójnej strategii reindustrializacji.

2. Priorytet dla zrównoważonego rozwoju
   Minimalizacja śladu węglowego poprzez skrócenie łańcuchów dostaw, wdrażanie energii odnawialnej i praktyk gospodarki obiegu zamkniętego.

3. Inwestycje w rozwój kompetencji
   Wdrażanie programów szkoleń i upskillingu, aby sprostać wymaganiom zaawansowanej produkcji przemysłowej oraz przyciągnąć młode talenty do nowych fabryk.

4. Integracja zaawansowanych technologii
   Modernizacja istniejących zakładów oraz budowa nowych obiektów z zastosowaniem najnowszych technologii, takich jak IIoT, robotyzacja, czy nawet AI.

5. Współpraca i partnerstwa
   Nawiązywanie strategicznych sojuszy z partnerami krajowymi oraz międzynarodowymi, aby wspólnie rozwijać innowacyjne rozwiązania oraz wzmacniać lokalne łańcuchy dostaw.

6. Aktywne współdziałanie z regulatorami
   Stały dialog z politykami i organami regulacyjnymi pozwoli na szybką adaptację do zmieniających się przepisów oraz wykorzystanie dostępnych zachęt finansowych.

Podsumowanie

Proces reindustrializacji Europy i Stanów Zjednoczonych to nie tylko odpowiedź na wyzwania globalne, ale przede wszystkim szansa na odbudowę konkurencyjności przemysłowej na rynkach światowych. Integracja nowoczesnych technologii, rozwój kompetencji pracowników oraz strategiczne inwestycje w przemysł krajowy umożliwiają firmom tworzenie bardziej odpornych, zrównoważonych i innowacyjnych struktur produkcyjnych.

W obliczu dynamicznych zmian na arenie międzynarodowej, szybka adaptacja i proaktywne podejście do transformacji przemysłowej stanowią klucz do sukcesu w nowej erze reindustrializacji. Dzięki kompleksowym działaniom, takim jak modernizacja zakładów, reshoring oraz strategiczne partnerstwa, przedsiębiorstwa mają szansę odzyskać dawną świetność przemysłu, jednocześnie budując bezpieczniejszą i bardziej zrównoważoną przyszłość.

Artykuł oparty jest na wynikach badania Capgemini Research Institute 2024, analizujących trendy reindustrializacji w Europie i USA, z naciskiem na integrację cyfryzacji, zrównoważony rozwój oraz rozwój wykwalifikowanej siły roboczej.